Năng lượng gió - Định hướng phát triển năng lượng sạch trong tương lai

Trong thời gian gần đây, thế giới đang đối mặt với những thách thức lớn do biến đổi khí hậu gây ra. Để đối phó với tình hình này, các quốc gia trên toàn cầu đang tăng cường phát triển năng lượng sạch, trong đó có năng lượng gió. Năng lượng gió là một nguồn năng lượng tái tạo, không gây ra ô nhiễm môi trường. Vì vậy, điện gió được xem là một xu hướng phát triển năng lượng sạch trong tương lai.

Tiềm năng phát triển của năng lượng gió

Điện gió – Xu hướng mới toàn cầu

Năng lượng gió là một nguồn năng lượng tái tạo, không gây ra khí thải nhà kính, có tiềm năng phát triển lớn trên toàn thế giới. 

Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), tiềm năng năng lượng gió trên toàn cầu được ước tính lên đến khoảng 70.000 TWh/năm, tương đương với hơn 10% nhu cầu điện năng trên toàn cầu.

Trong những năm gần đây, điện gió đã trở thành một nguồn năng lượng tái tạo phát triển nhanh chóng trên toàn cầu. Theo IEA, tổng công suất lắp đặt của năng lượng gió trên toàn cầu đã tăng từ 7 GW lên 700 GW trong khoảng thời gian từ năm 2000 đến năm 2022.

Điện gió – Xu hướng mới toàn cầu

Việt Nam và triển vọng phát triển năng lượng gió 

Việt Nam được xem là quốc gia có tiềm năng khai thác năng lượng gió lớn nhất khu vực Đông Nam Á, với tổng công suất ước tính lên đến 512 GW. Các khu vực có triển vọng trong việc phát triển điện gió tại Việt Nam bao gồm:

• Vùng biển Nam Trung Bộ: Đây được xem là khu vực có tiềm năng khai thác năng lượng gió lớn nhất tại Việt Nam, với tổng công suất ước tính khoảng 300 GW.
• Các khu vực ven biển ở miền Trung và miền Bắc: Đây được coi là những vùng có tiềm năng trung bình về năng lượng gió, với tổng công suất ước tính khoảng 100 GW.
• Các tỉnh núi phía Tây Bắc: Đây được xem là khu vực có tiềm năng nhỏ về năng lượng gió, với tổng công suất ước tính khoảng 112 GW.

Trong những năm gần đây, Việt Nam đã tăng cường phát triển năng lượng gió. Đến năm 2022, tổng công suất lắp đặt của các dự án điện gió tại Việt Nam đã đạt 12.000 MW, chiếm khoảng 8% tổng công suất sản xuất điện của cả nước.

Việt Nam đã đề ra mục tiêu đạt 24.000 MW điện gió vào năm 2030 và 100.000 MW vào năm 2045. Để thực hiện mục tiêu này, Việt Nam cần tiếp tục đầu tư mạnh mẽ vào phát triển năng lượng gió, đặc biệt là các dự án điện gió ngoài khơi.

Lợi ích của năng lượng gió đối với môi trường và phát triển kinh tế

Năng lượng gió là một nguồn năng lượng tái tạo, sạch và không gây ô nhiễm môi trường. Do đó, nó mang lại nhiều lợi ích lớn cho cả môi trường và phát triển kinh tế.

Đối với môi trường

Năng lượng gió không gây ra khí thải nhà kính hoặc các chất gây ô nhiễm không khí khác, giúp giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và cải thiện chất lượng không khí.

Ngoài ra, năng lượng gió không đòi hỏi sử dụng nước để vận hành, giúp giảm thiểu việc sử dụng nước trong các lĩnh vực khác như thủy điện, sản xuất điện từ than.

Các dự án tuabin gió thường được xây dựng ở những khu vực có gió mạnh, thường là ở những khu vực hoang dã hoặc ven biển. Mặc dù việc xây dựng này có thể ảnh hưởng đến động thực vật trong khu vực, nhưng các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tác động này thường là nhỏ và có thể được giảm thiểu thông qua các biện pháp quản lý phù hợp.

Đối với phát triển kinh tế

Lĩnh vực năng lượng gió đang phát triển mạnh mẽ, tạo ra nhiều cơ hội việc làm trong các lĩnh vực sản xuất, lắp đặt, vận hành và bảo trì các tuabin gió.

Thêm vào đó, năng lượng gió là một nguồn năng lượng tái tạo, có khả năng cung cấp điện ổn định cho các khu vực xa trung tâm điện lưới. Điều này không chỉ tăng cường an ninh năng lượng cho các quốc gia và khu vực phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu năng lượng mà còn thúc đẩy phát triển kinh tế ở các vùng quê.

Theo kế hoạch phát triển năng lượng quốc gia giai đoạn 2021-2030 và tầm nhìn đến năm 2045, Việt Nam đã đặt ra mục tiêu lắp đặt công suất điện gió khoảng 5.000MW vào năm 2025 và 16.000MW vào năm 2030. Với những lợi ích to lớn về môi trường và kinh tế, năng lượng gió sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển đổi sang năng lượng sạch của Việt Nam.

Thách thức trong phát triển năng lượng gió

Mặc dù năng lượng gió mang lại nhiều lợi ích cho môi trường và phát triển kinh tế, nhưng vẫn tồn tại một số thách thức cần giải quyết để thúc đẩy phát triển.

Thách thức về công nghệ và kỹ thuật

Chi phí đầu tư cho các dự án năng lượng gió vẫn còn cao, đặc biệt là đối với các dự án năng lượng gió ngoài khơi. Điều này bởi các dự án ngoài khơi yêu cầu sử dụng các công nghệ và kỹ thuật phức tạp hơn, cũng như xây dựng các tuabin gió công suất lớn hơn.

Lượng gió không ổn định cũng có thể ảnh hưởng đến sản lượng năng lượng gió, đòi hỏi sự phát triển của các giải pháp lưu trữ năng lượng để đảm bảo cung cấp điện ổn định.

Ngoài ra, việc xây dựng các dự án năng lượng gió có thể gây ra một số tác động đến môi trường, bao gồm ảnh hưởng đến cảnh quan, động thực vật và tiếng ồn. Cần có các biện pháp giảm thiểu tác động này.

Thách thức về kinh tế và chính sách

Giá mua điện từ năng lượng gió vẫn thấp hơn so với các nguồn năng lượng khác, gây khó khăn trong cạnh tranh kinh tế với các ngành năng lượng tái tạo khác.

Thủ tục hành chính cho các dự án năng lượng gió vẫn phức tạp và tốn thời gian, gây trì hoãn trong triển khai các dự án.

Việt Nam đã có nhiều cơ chế chính sách hỗ trợ phát triển năng lượng gió, nhưng cần tiếp tục hoàn thiện để thu hút đầu tư và thúc đẩy phát triển ngành này.

Năng lượng gió là một nguồn năng lượng sạch có tiềm năng phát triển lớn. Tuy nhiên, để thúc đẩy phát triển hiệu quả, cần phải nhận thức và giải quyết những thách thức hiện tại. Với sự hợp tác, ngành điện gió sẽ tiếp tục phát triển và đóng góp vào việc chuyển đổi sang năng lượng sạch của Việt Nam và thế giới.